عیدان رایخل - رویاهای دیگران
Labels: ترانۀ شبات
The Story of Festivus
Labels: رسوم
Enrico Macias : Le violon de mon père
انریکو ماسیاس یک هنرمند یهودی متولد الجزایر است. دیروز مصاحبۀ مفصلی با او شنیدم که علاقۀ من را به او بیشتر کرد. می گفت پدرش ویلن زن ماهری بوده و ویلنش نسل ها در خانواده دست به دست شده بوده تا به او رسیده. این ترانه به عبری هم ترجمه شده با نام "مارلن من" با صدای زُهر ارگوو.
شبات شالوم
Labels: ترانۀ شبات
وادنگ - ارحام صدر
چند روز پیش ارحام صدر دوست داشتنی هم به جمع رفتگان پیوست. لابد فرشته های خدا تا حالا از دست شوخی هایش روی زمین ولو شده اند. منتظر باران باشید. یاد قسمتی از تئاتر وادنگ افتادم که خواب دیده بود مرده و به دادگاه عدل الهی رفته و همۀ اهل بیت و کاسب های محل را آن جا ملاقات می کند. به قبرکن می گفت: "این چه قبری بود واسه ما کنده بودی؟ انقدر کوتاه بود که پام افتاده بود بیرون، واسه این که سرما نخورم مجبور شدم چهارزانو بمیرم!". در جای دیگر می گفت: "اون دنیا که خر تو خر بود، معلوم می شه این دنیا خر تو خره". روانش شاد، صبر بازماندگانش زیاد.
این نوشته را دو سال و اندی پیش دربارۀ ارحام صدر نوشته بودم:
بچه که بودم نمیدانم از کجا ضبط تلویزیونی تئاتر وادنگ ارحام صدر گیرمان آمدهبود و من و خاله و دائیهایم معتاد آن شدهبودیم. جوری شدهبود که ما که آبا اجدادمان از کنار اصفهان هم رد نشدهبودند، در خانه فقط با لهجۀ غلیظ اصفهانی (به خیال خودمان) صحبت میکردیم و هر لحظه دنبال بهانهای میگشتیم تا به سبک ارحام صدر تکهای بیاندازیم. بعدها "مست" و "من میخوام" هم به گنجینهمان اضافه شد و جنسمان جور. دو سه ماه پیش دوباره همین مجموعه را روی DVD پیدا کردم و گل از گلم شکفت. گفتم حیف است لااقل قسمتهایی از آن را با شما تقسیم نکنم.(+ و + و+ و+ و+ )
رضا ارحام صدر را پدر تئاتر کمدی انتقادی ایران مینامند، او که در سال 1302 در اصفهان به دنیا آمده، داستان کشف استعدادش را این طور تعریف میکند:
پس از ورود به مدرسۀ ادب كار صحنه اى من از يك مزاح سركلاس آقاى جهانشاه (كه بعدها پدرخانمم شد) آغاز شد. ايشان حضور و غياب مى كردند كه به اسمى به نام عباس پنيرى رسيدند. بعد از چند بار كه اين اسم را صدا كردند و كسى پاسخ نداد، من از ته كلاس گفتم: «آقا، تو خيكن!»
معلم به جای آن که تنبیهاش کند او را به اجرای نمایش در مدرسه تشویق میکند و همه چیز از همانجا آغاز میشود. کارش به جایی میرسد که به یکی از جاذبههای توریستی اصفهان تبدیل میشود و بلیت برنامههایش را از چند هفته قبل رزرو میکنند. حتی شاه و فرح هم به دیدن تئاترش میروند. میگوید:
مردم براى حرف هاى انتقادى من در صحنه مدت ها دست مى زدند. يادم مى آيد كه شبى شاه و فرح به ديدن يكى از تئاترهاى ما آمده بودند. در صحنه به بازيگرى كه نقش تعميركار تلويزيون را داشت، گفتم: اين دستگاه خرابه اما هر دستگاهى كه خرابه از بالا خرابه تا پايين ... صداى دست زدن مردم قطع نمى شد. آقاى اقبال كه پشت سر آنها (شاه و فرح) در سالن نشسته بود، بعداً به من گفت كه شاه به نخست وزيرش گفته است: با ارحام چه مى توانيم بكنيم كه روى صحنه از من انتقاد مى كند و مردم هم دست مى زنند!
این جنبۀ انتقادی تئاترها شاید زمانی طرفداران زیادی داشته ولی گاهی نصیحتها و مونولوگها انقدر طولانیست که حوصلۀ آدم را سر میبرد. مثل هر اصفهانی فابریکی بداههگویی و حاضر جوابی هنر اصلی ارحام صدر است.
مرحوم منوچهر نوذری دربارۀ حاضر جوابیهای ارحام صدر بر سر صحنه گفته بود:
ارحام در یک تئاتر پدر و پسرى را آشتى مى داد. گفت: بوبوسش! طرف شل مىبوسید. گفت: «این که از فحشم بدتر شد که. ماچ مى باس صدا بدد مثى چهچه بلبل». بعد خودش رفت ته سن. لب هایش را غنچه کرد که بیاید یاد بدهد. یکى از تهرانى هاى حاضر درسالن صداى موچ را درآورد. آن صدا تمام نشده بود که گفت: «این همسایه هاى خنگى ما یاد گرفتن و تو یاد نگرفتى؟»
ارحام صدر در سینما هم نقشهای زیادی ایفا کرده که به نظر من بهترین آنها "شب نشینی در جهنم" و "جوجه فکلی"ست.
محمد علی کشاور او را بهترین بازیگر کمدی سینما و تئاتر ایران خوانده، البته این روزها تا جایی که من میشناسم بهزاد محمدی(نمونۀ کار) و دار و دستۀ مهران مدیری هم بد نیستند.
اخیراً فیلم مستندی به نام "شکرپاره" در بارۀ زندگی ارحام صدر ساخته شده که امیدوارم به زودی زیارتش نصیبمان شود.
بد نیست این پست را با فرازهایی از تکههای ارحام صدر با لهجۀ شیرین اصفهانی قاصدک به پایان ببریم.
برو تو آینه نیگا کون بیبین چًقًد به خوشگلی بدهکاری.
تو منی یا تو کاسه ماس؟
هم این دنیا خر تو خرهس، هم اون دنیا خر تو خرهس.
یارو اومهد پشتک بزنهد پیشتک زد
شوما دو دٔفه وزٍک کردهین؟
همچین ننهیا تو هیچ ننهدونی پیدا نیمیشهد.
شوما چیزی ازدون میریزهد؟
چند تا بچه داری؟ هف تا؟ خٌب دوتا شا بخور
تو تخمی سگ نیستی تخمی بلبلی
Beethoven Egmont Overture -Bernstein Vienna Philharmonic
وقتی دوست موسیقی دانت اول صبح یک سری کارهای کلاسیک با توضیح و تفسیر برایت می فرستد، تازه می فهمی چه چیزی می تواند تمرکز از دست رفته ات را برای دقایقی برگرداند. بگذریم که بعد از ساعتی حس می کنی کسی دارد شقیقه هایت را بی رحمانه فشار می دهد. شما هم از این تجربه ها داشته اید؟
Labels: کلاسیک
Bruce Springsteen - The Wrestler
دیروز این ترانۀ فیلم کشتیگیر به عنوان یکی از نامزدهای دریافت گلدن گلوبز اعلام شد. میکی رورک و ماریسا تومی هم نامزد بهترین بازیگر مرد و زن برای این فیلم هستند. اگر نمیگفتند نمیتوانستم حدس بزنم این همان میکی رورک فیلم "نه ونیم هفته" است. برعکسِ ماریسا تومی که انگار دارد هر روز جوانتر میشود. جای جورج کاستانزا خالی.
رئیس بزرگ بروس اسپرینگتین این ترانه را به میکی رورک که زمانی بوکسور حرفهای بوده تقدیم کرده.
شبات شالوم
You Don't Know My Mind / Odetta
اُدتا هلمز را که چند روز پیش عمرش را به شماداد "صدای جنبش حقوق بشر" می نامیدند. هنرمندانی مثل باب دیلن،جون بائز و مرحوم جنیس جاپلین تاثیر او را بر کار خود انکارناپذیر می دانستند.
این مصاحبۀ ویدئویی نیویورک تایمز با اُدتا با عنوان "آخرین حرف" بسیار دیدنی ست. (با تشکر از جناب فریدون معزی مقدم)
شبات شالوم
Labels: ترانۀ شبات
INCH'ALLAH
I saw the Orient and its treasures
With the moon as a banner
And I intended in a few verses
To put its splendor into a song
But when I saw Jerusalem
A lonely poppy on the rock
I heard a sound of requiem
When I held it in my hand
Oh little chapel, don't you see
When you whisper "Peace on earth"
The little birds fly away with fear
When the hear the shout of gun
The road will lead you to the fountain
Where you would like to fill your jug
You better stop Marie Magdalena
For them your body ain't worth water
Inch'Allah! Inch'Allah! God willing! Inch'Allah!
The olive tree is crying for its shadow
Its tender friend, tender wife
Who is lying in the ruins
Captive on the enemy side
On the phone, on the wire
The butterfly was seeking a rose
Saying to himself people are so mad
They will kill me if I ever dare
Lord of heaven lord of hell
You are where you like to be
But don't you see the hungry people
Don't you hear the children cry
Inch'Allah! Inch'Allah! God willing! Inch'Allah!
Is our life a crucifixion?
Must we suffer through the years?
Just an endless genuflexion
Washing blood away with tears
Yes I saw Jerusalem
A lonely poppy on the rock
I always hear that requiem
Seeing in my troubled mind
Requiem for six millions souls
Who don't have their marble grave
And weather groomed sands
They are now six millions trees
Inch'Allah! Inch'Allah! God willing! Inch'Allah!
با تشکر از پیمان
Labels: کلیپ