آن سوی دیوار
یادداشت های یک ایرانی از زندگی اش در اسرائیل
Saturday, September 30, 2006
کیپور
داشتم در اینترنت گشت می‌زدم که به این مقالۀ جالب در تارنمای موسسۀ گفتگوی ادیان برخوردم:

بزرگ‌ترین تعنیت(روزه) دین یهود
یوم کیپور در دین یهود به عنوان بزرگ‌ترین روز برای تعنیت است. این روزه در میان یهودیان به نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود: از آن جمله: «یوم آدیر» به معنای جلیل و با عزت، «یوم هسلیحا» به معنای روز بخشش و عفو، «یوم هقادوش» به معنای روز مقدس و بالاخره «یوم عاسورا» به معنای روز دهم و اشاره‌ای به دهم ماه تیشری است.عاشورا اصلا نام روز دهم محرم نبوده است، بلكه روز دهم ماه تشرين (تیشری) بوده است كه يهوديان از جمله يهوديان عرب در آن روز روزه كيپور مى‏گرفتند... تشرين نام يكى از ماه‌هاى تقويم يهود است كه ماه اول سال عرفى و ماه هفتم سال دينى است و مطابق با قسمتى از سپتامبر و اكتبر فرنگى است... جشن سال نو در روزهاى اول و دوم تشرين برگزار مى‏شود، يوم كيپور در روز دهم... در اسلام نیز این روز عزیز داشته می‌شده، به طوری که پیامبر قبل از وجوب روزه ماه مبارک رمضان این روز را روزه می‌گرفته‌اند. در صحيح بخارى از عايشه نقل شده: رسول خدا به روزه روز عاشورا امر كرد تا هنگامى كه روزه ماه رمضان واجب شد. آن گاه فرمود: هر كس مى‏خواهد، روز عاشورا را روزه بگيرد و هر كسى مى‏خواهد افطار كند. .....(ادامه‌اش را اینجا بخوانید)
امروز آدینۀ روز کیپور است، طبق سنت، روزه را از قبل از غروب آفتاب آغاز می‌کنند و تا فردا زمان ظهور اولین ستاره ادامه می‌دهند. چیزی حدود 25 ساعت طول می‌کشد که برای مومن‌ها اکثرش به عبادت در کنیساها می‌گذارد. درصد بالایی از سکولارها در این روز برای محکم‌کاری روزه می‌گیرند، بعضی از آنها عمل خود را نوعی تجدید عهد با فرهنگ آبا و اجدادی‌شان تعبیر می‌کنند و روزه را نه با عبادت بلکه با دیدن فیلم (کاری که در این روز شرعاً ممنوع است) و خواندن کتاب سپری می‌کنند. در این روز ویدئو کلوب‌ها همۀ بنجل‌های‌شان را آب می‌کنند و روزنامه‌ها پُرند از توصیۀ فیلم‌های خوب سال. برای بعضی‌ از سکولارها رفتن به کنیسا و خواندن دعاهایی که بلد نیستند حتی از روی کتاب بخوانند کسر شأن محسوب می‌شود. مخصوصأ ترس این که برادران متدین که هر روزشان به عبادت می‌گذرد به آنها به دیدۀ حقارت بنگرند (یعنی تا حالا کجا بودی) یکی از عوامل اجتناب از عبادت دسته جمعی است. از آنجا که این روز به جز روز طلب بخشش از خدا، روز طلب بخشش از بندگان خدا هم هست، سکولارها بیشتر به این جنبۀ قضیه می‌چسبند. حالا که این طور است من هم از هر کسی که به نوعی از من یا
پست های من رنجیده عذر می خواهم ولی قول نمی دهم تکرار نشود.
چیز جالب و عجیب دیگری که در روز کیپور در اسرائیل دیده می‌شود، تعطیل شدن کامل کشور است. ممنوعیت کامل رفت و آمد وسایل نقلیۀ موتوری(به جز آمبولانس‌ها)، قطع برنامۀ همۀ شبکه‌های رادیو تلویزیون و حتی بسته شدن فرودگاه ها فقط چشمه ای از این پدیده است. این وضعیت حس عجیبی به آدم می‌دهد انگار زمین و زمان از حرکت ایستاده باشد یا اصلاً آخر زمان رسیده باشد، همه لباس سفید می‌پوشند و بعضی‌ها تا صبح وسط خیابان‌ها و جاده‌های خالی از ماشین راه می‌روند. بچه‌ها هم از فرصت استفاده می‌کنند و با دوچرخه و رولر بلیدز و هر چه زیرش چرخ داشته باشد مثل مور و ملخ به خیابان‌ها می‌ریزند تا دلی از عزا در آورند. در روزهای قبل از کیپور آمار فروش دوچرخه از مجموع بقیۀ سال بالاتر است! اگر بچه ها بگذارند این تنها روز سال است که می شود به قول لیسا در شهرهای بزرگ صدای سکوت را شنید.
این فیلم که رفت و آمد مردم را در یکی از خیابان‌های تل-آویو از قبل از شروع روزه تا بعد از پایان آن به مدت 32 ساعت با دور تند نشان می‌دهد را ببینید تا کمی فضا دستتان بیاید.
این مراسم افطار مشترک مسلمانان و یهودی‌ها هم که ظاهراً پارسال در امریکا انجام شده، یک مدلش است. به راستی وقتی این روزه تمام می‌شود قدر خیلی چیزها دست آدم می‌آید.
امسال هم آرزویم همان آرزوی کهنه و کلیشه ای صلح و آرامش برای همۀ مردم دنیاست، بگویید آمین.
مطلب را به بالاترین بفرستید: Balatarin

View My Stats